De wandeling van Li An Phoa langs de Vecht is begonnen! Hieronder lees je de verslagen van Li An Phoa, die ze elke dag aan het einde van de dag schrijft.
Dag 1 | Dafeld > Schöppingen
De wandeling langs de Vecht is stap voor stap begonnen en ik hoop ook in de harten van de mensen.
Mijn wandeling langs de 170 km lange rivier de Vecht is vandaag begonnen met mensen die naast de bron wonen, de burgemeester van Rosendahl/Darfeld, iemand van Kreis Coesfeld twee mensen van het Ministerie van Milieu van Bundesland NordRheinWestfalen, media, vissers en Ruimte voor de Vecht. We ontdekten vooral hele mooie delen van de rivier, soms was het pijnlijk om te zien hoe wegen op de rivier zijn aangelegd, of om al vervuiling in de rivier te zien. De man die naast de bron woont en boer is (77) herinnert zich dat hij uit de bron dronk, maar dat doet hij tegenwoordig niet meer. Een andere man, Clemens, die langs de Vecht is opgegroeid (84), liep vandaag 10 van de in totaal 17,5 km en vertelde veel verhalen terwijl hij me de kleine zijriviertjes liet zien die in de hoofdstroom uitmonden. Samen met de 60 jaar oude vissersvereniging, die zich verbindt met alle 5000 vissers langs de Vecht, hadden we een boeiend avondgesprek over hoe een drinkbare Vecht gerealiseerd kan worden. (De komende dagen zullen we een aantal van de media links toevoegen aan de bio Linktr.ee)
Dag 2 | 30°C | 20km
De Vecht is er, de groene slang van bomen. Van de hete weg verlang ik naar de schaduw die de rivier heeft. Het voelt als een buiging van respect om niet in de buurt van de rivier te kunnen zijn, omdat ze wordt omringd door een klein stuk wilde bomen (foto 1).
Mijn hoogtepunt vandaag was het zien van minstens vijftig libellen die boven het wateroppervlak van de Vecht dansten. Zo magisch!
Vanochtend wandelde ik met Marcel en Hubert, allebei vissers en Hubert is boer. Ik ontmoette de Vecht burgemeester van Metelen. En mijn gastheren Heinrich en Elisabeth uit Wettringen kwamen me opzoeken langs mijn route bij Haus Wellbergen (wasserschloss) van echtpaar Jordaan-Heek.
Uit de vele foto’s die ik maak van de verschillende gezichten van de Vecht en de ontmoetingen die ik heb, is dit maar een kleine selectie
Dag 3 |33°C |25km | Wettringen naar Quendorf
Zo vereerd dat deze meivlieg, eendagsvlieg een paar kilometer met me ‘meeliep’. Op een andere plek zei ik ‘dit lijkt me een goede plek om ijsvogels te zien’ en een paar seconden later konden we de ijsvogel een paar minuten bekijken. Weer magisch! We zagen ook edelherten. Ik geniet van de aanwezigheid van deze wilde wezens die zich aan mij laten zien.
Het was een erg lange dag, non-stop van 9-18 uur en erg heet en ik kreeg mijn eerste blaar… Een kleine omweg om de samenvloeiing van de Steinfurter Aa met de Vecht te zien. Ontmoeting met de burgemeester van Wettringen en Ohne. Slechts één langere stop waar we bij een varkensboerderij gingen zitten: Bentheimer Landschweine Dukes of Berkshire waar ze van 10k naar 2k varkens gingen en het gebouw openden. Interessante interacties met de afspraken die we maakten. Over dammen, vispassages, renaturalisatie en hermeandering van rivieroevers en vele andere onderwerpen. Geen spontane interacties echter, de meeste mensen hielden zich schuil voor de zon, vierden verjaardagen en andere festiviteiten.
Dag 4 | 28-30°C | 25km | Schuttdorf/Quensdorf – Nordhorn
Burgerwetenschap met 20 negenjarigen, wat leuk! Met ‘Land’ NLWKN Josef en BUND Walter zagen we hoe intensieve landbouwgebieden veranderden in extensieve landbouw en hoe rivieroevers werden gerenaturaliseerd met wetlands en mogelijk met wetlandbossen (Auenwald). De hele dag waren Dr. Kiehl van Landskreis en de Zwitserse filmmaker Barbara bij me, dus ik genoot van de voortdurende gesprekken en ondersteuning. Van het beschermde gebied Tillenberge vergezelde boswachter Sylvio ons en we waren getuige van een verbazingwekkende libel (ik zal uitzoeken welke en deze morgen delen). Van de gemeente Nordhorn vergezelde Gerwin ons voor het laatste stuk. Moe omdat het nu bijna middernacht is, gingen we snel naar bed na het invoeren van onze meting en het opruimen van de gereedschapskist.
Dag 5 | 27°C | 16,5km | Nordhorn – Neuenhaus
De libel die we op dag 4 zagen was een Libellula fulva (Bruine Korenbout). Deze dag verliep erg soepel met velen. Met een klas van 15-jarigen controleerden we een oude arm van de Vecht in Tierpark Nordhorn. We hadden een heerlijke E-boottocht rond het stadseiland Nordhorn waar de mensen van Tierpark deelden welke leerzame boottochten ze geven aan kinderen over wie er in ons water leeft. We vonden de driehoeksmosselen die het water schoonmaken en larven van libellen! We passeerden een uitlaat odca afvalwaterzuiveringsinstallatie. We bezochten een klooster langs de Vecht. En heel spannend met Sebastian van Landkreis en Josef van Land NLWKN waren we getuige van een 10 jaar oud herstel tot een bloeiende meander en een andere door drone die sinds 2 jaar opnieuw wordt gemanderd. Zo goed om te zien dat deze regeneratieve voorbeelden veel ecologische functies stimuleren en dat het land en de rivier zich zo snel herstellen als we ze hun gang laten gaan! We zullen ook ons dieet hierop moeten aanpassen: wat kunnen we verbouwen, waar, hoe en hoeveel? Dan leven onze waterkringlopen!
Dag 6 | 25°C | 22km | Neuenhaus – Emlichheim/Oeveringen
Vandaag met een groep van 21 13-jarigen bij de samenvloeiing van de Dinkel met de Vechte.
We bezochten een onlangs gerestaureerde meander of Vechtarm.
Gemeente Neuenhaus liep met me mee en hielp 8 van de 22 km met mijn zware tas, zodat ik die niet hoefde te dragen. Een journalist bezocht ons en filmde ons.
We picknickten bij de samenvloeiing met de rivier de Lee met het Vechtverband terwijl we praatten over hoe we de beschikbaarheid van water voor de lange termijn kunnen garanderen.
Het laatste stuk liep ik alleen langs de Vecht. Ik logeerde bij een aardige familie die het boerenleven combineert met lesgeven en met drie generaties samenleeft. Het meeste eten dat we aten kwam uit hun tuin: de superverse aardappels en salade. Net de metingen online ingevoerd en nu super moe. Lange dagen en zeer korte nachten….liep met me mee en hielp 8 van de 22 km met mijn zware tas, zodat ik die niet hoefde te dragen. Een journalist bezocht ons en filmde ons.
We picknickten bij de samenvloeiing met de rivier de Lee met het Vechtverband terwijl we praatten over hoe we de beschikbaarheid van water voor de lange termijn kunnen garanderen.
Het laatste stuk liep ik alleen langs de Vecht. Ik logeerde bij een aardige familie die het boerenleven combineert met lesgeven en met drie generaties samenleeft. Het meeste eten dat we aten kwam uit hun tuin: de superverse aardappels en salade. Net de metingen online ingevoerd en nu super moe. Lange dagen en zeer korte nachten….
Dag 7 | Tage 7 | 27°C | 12,5km | Emlichheim – Laar
Het grootste deel van de Vecht ligt achter me (ik voel het in mijn benen en heupen), vele gezichten van de rivier en haar zijrivieren draag ik nu met me mee, en vele gesprekken met de Vecht-mensen. Vandaag heb ik ontbeten bij de 600 jaar oude boerderij met zelfgebakken brood en een prachtig uitzicht op de bomen langs de Vecht. De hele dag werd ik ondersteund door Rita Koester en Samtgemeinde Emlichheim, die me nu ook ontvangen (veel dank!). We begonnen een meting met twee verschillende scholen: het Gymnasium an der Vechte en de Edith Stein Realschule met kinderen van 11-14 jaar. We zaten naast een drukke weg, maar ondanks dat waren de kinderen geconcentreerd en toegewijd bij het helpen met de meting. Helaas vonden we veel zwerfafval, sigaretten en veel fastfoodverpakkingen. Een van de groepen liet ons hun Plastic Piraat-project zien. We benadrukten hoe iedereen een stap kan zetten om voor een drinkbare Vecht te zorgen.
De Naturschutz liet ons een biotoop zien die modelleerde hoe de wetlands en oude veengebieden er ooit uitzagen. De visie is om hier weer een bloeiend dynamisch levend systeem van te maken. Maar voor nu is het een kleine vijver die onderhouden moet worden door te kappen. Ik kreeg een boek cadeau (perfect voor in de rugzak ????) met lieve woorden van Ansgar Duling . Daarna vervolgden we samen met Lisette van waterschap Vechtstromen en Claus het slingerende pad langs de Vecht in de hitte van de dag. Blij dat ik nu mijn schoenen uit heb, en rugzak op de grond!
Dag 8 | Tage 8 | de 8e Vechtdaldag | 5km naar Grensmeander & bostheater en Laar-Gramsbergen per boot (zaterdag, morgen te voet)
Symbolisch hebben we nu nog kraanwater in een groot champagneglas gedaan om onze inzet te tonen voor acties in de richting van een drinkbare Vechte om hopelijk over 30 jaar te kunnen juichen met water uit de Vecht. Met de boot, de traditionele Vechte zompe, gingen we van Laar Duitsland naar Gramsbergen Nederland. Net als de rivier, zonder grenzen, een continue stroom die symbool staat voor de hopelijk intensievere samenwerking die nodig zal zijn, stroomopwaarts met stroomafwaarts, zijrivieren met hoofdstroom, voor een drinkbare Vecht. Vanavond kwam ik terug in Laar met letterlijk uitzicht op de Vechte in de tuin van mijn gastheren Arnold en Karin waar we genoten van het zien van een Ooievaar jagend in een vers gemaaid grasveld, een Roodborstje haar nest voedend, rondspringende konijnen en jonge uilen roepend om hun ouders. Nu ik nauwelijks nog een stem had belde ik nog even met Maarten om hem welterusten te wensen, mijn laatste nacht in Duitsland aan de Vecht. Wat een Vechtetaltag! Bedankt iedereen die meegeholpen heeft dit te organiseren: in het bijzonder Aline Hofstee-Koerselman en Ans Naber en alle anderen van Ruimte voor de Vecht
Dag 9 | 28°C | 17km | Laar – Hardenberg (aankomst in Nederland!)
Dit is Dianthus deltoides, het meisjesroze (Steen Anjer of Vecht Anjer) ze is het symbool van de Vecht en groeit op zandgronden, oorspronkelijk uit het Vechtdal en nu nog maar zelden hier te vinden. De laatste foto is de Veronica longifolia, tuinsnelbloem (Lange Ereprijs) gevonden op verlaten rivieroevers. Nadat we Laar hadden verlaten, gingen we met een grote groep de grens over. Heel bijzonder, om aan de ene kant het overschrijden van de grens te vieren (als iets heel aparts) en aan de andere kant te bewegen, samen te werken en te denken zonder grenzen, zoals de rivier ons leerde. Bij de Grensmeander leerden we het proces van samenwerking om de rivier hier te hermeanderen. Aan de Duitse kant wordt de rivier omgevormd tot een ooibos/ Auenwald, aan de Nederlandse kant tot een open veld zonder bomen (voor opstuwingsgevaar bij hoogwater). Prachtige voorbeelden van buitenklassen werden getoond. Onderweg deed het me pijn om te zien dat mensen hun velden en tuinen besproeiden in de felle zon wanneer de verdamping het hoogst is… We waren getuige van het ingenieurswerk aan het kanaal bij de kruising Haandrik met de Vecht. In Gramsbergen passeerden we het werk-in-uitvoering van een nieuwe rivierstroom om de biodiversiteit te vergroten. Er ontstonden zeer inzichtelijke gesprekken. Twee bijzondere mensen sloten zich aan voor het volgende stuk. Lettemieke, een vriendin van bijna 20 jaar vriendschap die helemaal uit Mechelen kwam en haar moeder die nu 86 is, de oudste metgezel tot nu toe. Zij ging 2 jaar geleden ook mee in Kampen langs de IJssel, op weer een hele warme dag toen bijna 40 graden. Jan van Hoek en boswachter Nico Arkes deelden veel vrolijke en informatieve lokale verhalen. Wat een genot om dit te kunnen doen en met zoveel mensen te delen. De brede Vecht past nu bijna niet meer in mijn telefoonscherm ????
Dag 10 | 27°C | 23km | Boer Waterink, Loozensche Linie Hardenberg – Beerze boer Zandman
Een Vechtse burgemeester, de burgemeester van Hardenberg, Maarten Offinga, kwam ons al zwemmend in de Vecht tegemoet om me te verwelkomen…! Ik was zo verbaasd, wat een intieme band heeft hij drie keer per week met de rivier! Hij heeft ook Route29 bedacht, in 29 delen van zijn gemeente loopt hij er doorheen om verbinding te maken met mensen en plekken.
De hele dag werd ik vergezeld door een grote en diverse groep: mensen van waterschap Vechtstromen (Stef, Albert, Leon, Lisa e.a.) drinkwaterbedrijf Vitens (Hanneke), een boer (Karolien), een kunstenaar (Mark), Hardenbergers (Jeanne en 2 vriendinnen), de burgemeester en wethouder van Hardenberg, plantenexpert, gids, natuureducatiecentrum (Ans), rivierverteller en podcastmaker (Wim). De plantenexpert nodigde me uit om aan Lievevrouwebedstro ( Galium verum ) te ruiken, heerlijke geur naar zomer en zeep. Je kunt je voorstellen dat de verschillende perspectieven voor ieder van ons zeer verrijkend waren. Na het zwemmen in de Vecht hebben we deze avond gegeten met acht boeren die zeer persoonlijke, ontroerende en hoopvolle gesprekken hebben gevoerd.
Dag 11 | 28°C | 23km Beerze – Junne – Ommen – Vilsteren – Landgoed Hessum (Dalfsen)
Met groep 5 en 6 van de Johan Seckelschool uit Ommen: “Waar komt water vandaan”, “Waarom noemen we de aarde aarde en niet oceaan of zee?”, “Het is geen water uit Duitsland, het komt uit de wolken en is van de wereld”, “Ik heb ooit water bedankt, toen ik heel dorstig was”. Kinderen zijn zo wijs. Wat een vreugde om ze langs de oevers te zien.
Enkele indrukken: met boer Chris Antuna van BioAkker die zijn verschillende velden met biologische maïs en rogge in de Junners laat zien. Op bezoek bij burgerinitiatief Ommermars die intensieve landbouwgrond heeft omgetoverd tot een natuurlijke en recreatieve plek waar water welkom is, vogels terugkeren, diversiteit aan planten gedijt en kinderen in 8 jaar tijd kunnen spelen. We waren getuige van de samenvloeiing van de Regge in de Vecht. We bezochten boerin Simone Koggel uit ErveVechtdal met haar ronde stal en koeiensafari’s. Mensen uit Vilsteren deelden hun identiteit als onderdeel van dec1060Ha Landgoed Vilsteren. En nu naar bed op Landgoed Hessum met het geluid van….REGEN.
Naast het bezoeken van al deze projecten. Mensen die mee hadden gewandeld: Hanneke van Staatsbosbeheer, Mark de kunstenaar uit Amsterdam, Ellen van Vitens, Hugo van Staatsbosbeheer en Waterschap, Alberta van waterschap Vechtstromen, en juf Gerdine en organisator Aline.
Dag 12 | iets koeler, dag na wat regen, klein briesje | perfecte afstand 15km | Landgoed Hessum (Ommen) – Boerhoes (Dalfsen)
Op de langste dag van het jaar, fijne zonnewende allemaal, genoot ik van de zonsondergang met een avondwandeling samen met mijn gastvrouw, boerin Antje. Langs de Vechtarm met vliegende vogels en roepend alarm boven ons hoofd. We zijn net thuis van een prachtige water ceremonie bij Mam Oer Vecht Midzomer Water dank ceremonie met een grote groep we liepen in stilte, zongen water liederen, dankten en zegenden het water waar we het water van de bron in de rivier toevoegden. We aten heerlijke verse bonen uit de tuin van Antje die door Antje en fotograaf Johan werden gepeld. In Dalfsen werden we hartelijk verwelkomd door wethouder Jan Uitslag en later nog een wethouder met verhalen tijdens de wandeling en lunch bij een waterfontein en door de burgemeester Erica van Lente in hun dorpskantoor en met de waterceremonie. Ze lieten ons hun aankomende plannen zien over hun Klimaatstraat die zwaar regenwater opvangt dat een rivierarm voedt. In de ochtend deden we onze citizen science met groep 6 van de Polhaar school in Dalfsen. Een bijzondere start van de dag was in een traditionele boot, Zompe met kapitein Charlotte.
Ook mijn gastheer van gisteravond Maurits von Martels, aankomend gedeputeerde van Provincie Overijssel, wethouders uit Ommen, Michael van Landschap Overijssel, en Frans-Willem van Veerhuis liepen vandaag mee.
Zoveel meer indrukken, landschappen en ontmoetingen, wat een overvloed…! Nu is het einde van de langste dag van het jaar ☆
Dag 13 | RAIN | een kraai zou vandaag in 5 minuten vliegen, op de een of andere manier heb ik er de hele dag over gedaan. Boerhoes (Dalfsen) – Vechterweerd – Broekhuizen (Dalfsen)- Berkumerkolk (Zwolle).
.
Maak kennis met Ed Anker, oud-wethouder van Zwolle die mij twee jaar geleden tijdens het lopen van de IJssel vroeg om ook de Vecht te komen lopen. En nu doen we het en zijn we bijna klaar! ’s Ochtends bracht mijn gastvrouw van gisteravond Antje “Boerhoes” me naar Vitens en IVN waar twee verschillende schoolklassen het waterleven, het bodemleven en de galloway koeien beleefden. Sportvisserij Nederland legde me uit hoe Vechterweerd de deur is naar het huis van de Vecht voor vissen, ze deelden over Swimway Vecht met de visie om verbindende meanderende armen te hebben voor vissen om vrij te migreren tussen bron naar zee en van zee naar paaigronden stroomopwaarts. Als het huis van de Vecht goed is, zullen vissen hier komen wonen zoals: Kabeljauwachtige Burbot (Lota lota) (kwabaal), Houting (Coregonus oxyrhinchus), Ide (Leuciscus idus of Winde) of Forel (Salmo trutta of zee of beekforel).
Anderen maakten foto’s van een interessante bijeenkomst met waterschap WDOD met dijkgraaf Dirk-Siert Schoonman Waterschap Drents Overijsselse Delta , Gerrit-Pieter, Vitens Vitens , Mark van Nijhuis bouw en wethouder van Zwolle Gerdien Rots over hoe water en bodem de basis zijn van al ons handelen. Gerdien en ik brachten de hele middag samen door, deels in de tuin van mijn gastheren van vanavond Jetty en Hans, deels wandelend met Lisa uit Zwolle, Rolf van WDOD strategie, twee ontwikkelaars en Erwin van Tauw om plannen, gebruik en behoeften voor landschappen te delen en te synergiseren. In plaats van een geschiedenis te beschrijven, stelden we ons een toekomst voor. Ondanks de korte afstand werden er veel zinvolle gesprekken gevoerd over de vele ontwikkelingen en behoeften hier. En dit werd voortgezet met Jetty en Hans rond de eettafel. Het is mijn laatste avond bij mijn Vechtse gastheer Buitenplaats De Broekhuizen. Het loslaten van de Vecht begint.
Morgen is mijn laatste dag en dan zal ik de samenvloeiing bereiken. Vlak daarvoor zal ik mijn synthese delen van al deze ontwikkelingen van de Vecht, de gesprekken, inzichten en verbindingen. Iedereen is welkom tussen 14:30-16:00 op Langeholte. Wat een reis!
Dag 14
DANKJEWEL lieve rivier Vecht om al deze dagen zo intiem met jou te zijn, om je vele gezichten onder de stralende zon te leren kennen. Bedankt dat je me in contact hebt gebracht met al deze geweldige mensen en interessante gesprekken. Hier bereik ik de monding van de rivier, de samenvloeiing met het Zwarte Water (foto 1) en dan stromend naar het Ketelmeer en IJsselmeer. Hier een kristal loslaten dat getuige was van ons Waterritueel afgelopen zomerzonnewende en alle kilometers en gesprekken die daarop volgden, met al onze wensen voor een drinkbare Vecht(e). In stilte het laatste stuk van de Vecht roeien met Charlotte en Antoinette en Joop, mijn schoonvader en vijf andere roeiers en roeisters van de Zwolsche Roei- en Zeilvereeniging.
De wandeling eindigde iets eerder omdat we het stuk land en de oever hadden bereikt dat niet toegankelijk is voor mensen omdat het een gebied is voor vogels en andere wilde dieren. Aan het einde van het stuk land werd ik verwelkomd door een prachtige groep van onze rijke Vecht-familie. Ik was zo ontroerd om zes gastheren uit Duitsland te zien (uit Schöppingen, Wettringen en Emlichheim…!). Ons complete geweldige en gepassioneerde organisatieteam: Aline, Ans, Anne, Toine, Leone, Anna, wat een geweldig werk en reis hebben we samen gemaakt! Mensen van ons Drinkable Rivers team: Sandra, Maarten en Pepijn. Gastheren en professionals in NL van waterschappen, boswachters, vissers, boeren, burgerinitiatieven, toerisme, marketing en andere mensen die mee hadden gedaan aan de wandeling of de Vechtdaldag. Nico en Jacobien deelden hun geweldige muziek. Margo en haar ezel Ravel liepen mee, ik mocht zijn emmer vullen met Vechtwater, om te kijken of hij het zou drinken, maar dat deed hij niet. De Vecht is niet gezond genoeg om te drinken. Als grote familie deelden we samen een heerlijke lokaal verzorgde lunch.
Vanochtend hadden we weer burgerwetenschap gedaan met twee klassen. Een van hen wordt gefilmd door een Ierse filmploeg voor een internationale film (stay tuned!). In diepe dankbaarheid buig ik voor jullie Vecht en voor jullie lieve Vecht-familie. Zo’n rijkdom, een voorrecht te groot om mee naar huis te nemen, dat deel ik nu terug met de mensen in het Vechtdal, jullie kunnen nu allemaal de drinkbare Vecht weer een stap verder brengen en dichter bij een drinkbare Vecht.
De dag erna
Met de filmploeg uit Ierland (die me in maart ook in New York en Canada hebben gefilmd voor een internationale film over water, stay tuned…), gingen we de dag erna verder. We gingen terug naar de laatste familie Jetty en Hans die mij ontvingen van de Worteltuin en Buitenplaats De Broekhuizen in Dalfsen. We hadden een lang interview in de zon en daarna gingen we met z’n allen (geluidsman, cameraman, regisseur, fixer, letterlijk iedereen) de Vecht in om te genieten van de verfrissing (hopelijk was er geen overloop van de regen die donderdagavond viel…!). Ook in Zwolle centrum sprongen we in de gracht! Opnieuw dankbaarheid voor deze filmploeg die de kleine stapjes die ik maak, met de ongeveer 600 mensen die ik langs de Vecht heb ontmoet tijdens deze 246 km en 14 dagen durende wandeling, gaat delen met de wereld. Kleine stapjes die elkaar opvolgen, stap voor stap, continu. De wereld in.
Een van die rimpelingen is nu gemaakt door Wim Eikelboom, luister naar zijn podcast Vechtverhalen (op spotify).
Op de terugweg kon ik het niet laten om langs mijn neefjes te gaan en een derde sprong in het water met ze te maken, in de Amstel dit keer en knuffelen en spelen met Sam en Boaz…!
